Vergi Dairesi İşlemleri: Yeni Başlayanlar İçin Pratik Rehber

Vergi dairesi deyince çoğumuzun aklına karmaşık bürokrasi gelir. Oysa vergi dairesi, temel olarak vergi ödemekle yükümlü olan kişileri tespit eden, ödeyecekleri vergiyi hesaplayan, tahsil eden ve gerektiğinde kesintiler uygulayan bir kurumdur. Üstelik günümüzde teknoloji sayesinde birçok işlemi artık vergi dairesine gitmeden, hızlı ve güvenli bir şekilde yapabiliyoruz. İnteraktif Vergi Dairesi sistemi, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen ve mükelleflerin zaman ve mekân sınırı olmaksızın elektronik ortamda işlemlerini gerçekleştirebildiği bir platformdur.

Yeni işe başlayan bir girişimci ya da serbest meslek erbabı iseniz, vergi dairesi ile ilgili bazı işlemleri mutlaka yapmanız gerekir. Bunların başında vergi levhası alma, ödeme kaydedici cihaz alma gibi işlemler gelir.

Kimler Vergi Dairesine Bildirimde Bulunmak Zorunda?

Gelir vergisine tabi olan herkes, ticari, sınai veya zirai bir faaliyetle uğraşıyorsa ya da serbest meslek faaliyetinde bulunuyorsa vergi mükellefi sayılır. Vergi Usul Kanunu’na göre işe başlamış sayılmak için bazı kriterler vardır:

Tacirlerde İşe Başlama Kriterleri:

·        Bir iş yeri açmak

·        İş yeri açılmasa bile ticaret siciline veya mesleki bir kuruluşa kayıt olmak

·        Basit usulde kazanç elde eden tüccarlar için fiilen ticari faaliyet göstermek

Serbest Meslek Erbabı İçin İşe Başlama Kriterleri:

·        Muayenehane, yazıhane veya atölye gibi bir iş yeri açmak

·        İş yerinde mesleki faaliyetle ilgili tabelalar ve levhalar asmak

·        Mesleki faaliyet yaptığını gösteren ilanlar yapmak

·        Mesleki bir birlik veya odaya kayıt olmak (ancak faaliyet göstermeyecekse bunu vergi dairesine bildirmek gerekir)

Bu kriterlerden biri gerçekleştiğinde, artık işe başlamış sayılırsınız ve vergi dairesine bildirimde bulunmanız gerekir.

Vergi dairesine bildirimde bulunması gereken mükellefler şunlardır:

·        Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı

·        Serbest meslek erbabı

·        Kurumlar vergisi mükellefleri

·        Kolektif ve adi şirket ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortakları

İşe Başlamayı Bildirme

İşe başlama bildirimini, vergi dairelerinden ya da Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesi olan www.gib.gov.tr adresinden temin edebilirsiniz. Form doldurulduktan ve gerekli belgeler (nüfus cüzdanı örneği, ikametgâh belgesi, kira kontratı, imza sirküleri gibi) eklenerek vergi dairesine başvuru yapılır.

·        Gerçek kişilerde bildirim, işe başlama tarihinden itibaren 10 gün içinde yapılmalıdır.

·        Tüzel kişilerde (şirketlerde) bildirim, ticaret sicil memuru tarafından tescil sırasında yapılır.

Bildirim yapıldıktan sonra vergi dairesi, yoklama memurları aracılığıyla belirtilen adreste yoklama yapar ve mükellefe vergi numarası verilir. Böylece mükellefiyet resmen başlar.

Vergi Levhası

Vergi levhası, işletmenin faaliyet yılı boyunca elde ettiği kazancı ve ödeyeceği vergiyi gösteren resmi bir belgedir. İlk kez işe başlayan mükellefler, vergi levhasını doldurup vergi dairesinden tasdik ettirerek alırlar ve iş yerinde bulundurmak zorundadırlar.

Günümüzde internet vergi dairesi üzerinden de vergi levhası alınabiliyor. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, beyannamelerini verdikten sonra levhayı sistem üzerinden edinebilir. Levhayı sistem üzerinden alırken verilen onay kodu, vergi levhasının tasdiki yerine geçer.

Adres, İş ve İş Yeri Sayısı Değişikliklerini Bildirme

Tacirler, adres, iş veya iş yerlerinde değişiklik olduğunda bunu 1 ay içinde vergi dairesine bildirmek zorundadır. Bildirim, dilekçe ile yapılabileceği gibi, İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda da gerçekleştirilebilir. Yeni iş yerinde yoklama yapıldıktan sonra, yeni vergi dairesi mükellefiyet işlemini başlatır.

Vergi Levhası

İşi Bırakmayı Bildirme

Çeşitli sebeplerle işi bırakmak durumunda kalan mükellefler, işi bırakma tarihinden itibaren 1 ay içinde vergi dairesine durumu bildirmelidir. Bu bildirim, "İşe Başlama/İşi Bırakma Bildirimi" formu veya dilekçe ile yapılabilir. Form yine vergi dairesinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı sitesinden temin edilebilir.

Özetle:

·        İşe başlama: 10 gün içinde bildirilir, form ve gerekli belgelerle yapılır.

·        Adres/iş yeri değişikliği: 1 ay içinde dilekçe ile bildirilir.

·        İşi bırakma: 1 ay içinde form veya dilekçe ile bildirilir.

·        Vergi levhası: İşletmede bulundurulması zorunludur, internet üzerinden alınabilir.

Vergi dairesi işlemleri karmaşık görünse de, doğru adımlar takip edildiğinde oldukça kolay ve yönetilebilir. İnteraktif Vergi Dairesi sistemi ile işlemlerinizi hızlıca tamamlayabilir, hem zamandan hem de kağıt işlerinden tasarruf edebilirsiniz.